Działanie giełdy to dla wielu osób przysłowiowa czarna magia. Czy naprawdę jest się czego obawiać? Niekoniecznie! Oto wszystko o giełdzie papierów wartościowych, na co powinniście zwrócić swoją uwagę! 

Jak działa giełda?

Giełda papierów wartościowych to miejsce, gdzie inwestorzy mogą kupować akcje i udziały, które dają im udział w spółce. Można też sprzedawać akcje, aby uzyskać pieniądze na inwestycję. Istnieją trzy główne rodzaje rynku: 

– rynek pierwotny (regulowany), 

– rynek wtórny (nieregulowany), 

– rynek trzeciorzędny (nieregulowany).

Podstawowe informacje o giełdzie papierów wartościowych

Jak działa giełda papierów wartościowych? Giełda została założona jako średniowieczna forma handlu, ale dzięki stworzeniu możliwości obrotu akcjami stała się jedną z przodujących instytucji finansowych na świecie. Giełda działa 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu i obraca się na niej około 10 milionami akcji na sekundę. Wszystkie transakcje, które mają miejsce na giełdzie, są przetwarzane przez komputery. 

 Komputery nieustannie śledzą wszystkie transakcje i dzielą je na trzy rodzaje w zależności od ich priorytetu: 

1) Zlecenia rynkowe – te zlecenia są sprzedawane po bieżących cenach, zanim zostaną zrealizowane; 

2) Zlecenia z limitem ceny – te zlecenia są sprzedawane po określonej cenie lub są składane, jeśli nie ma określonej ceny; 

3) Zlecenia Stop-Loss – ten rodzaj zleceń jest realizowany automatycznie po osiągnięciu określonego poziomu cenowego lub stop loss jest uruchamiany przez inny określony w nim warunek.

Jakie są rodzaje giełd papierów wartościowych?

Istnieje wiele rodzajów giełd papierów wartościowych. Najbardziej rozpowszechnionym typem jest giełda ETX (Exchange Traded System). Jest to rynek, na którym ludzie mogą kupować i sprzedawać akcje, obligacje i inne papiery wartościowe. 

W niektórych krajach może istnieć tylko jedna giełda papierów wartościowych, podczas gdy w innych krajach może istnieć wiele giełd.

Zasady działania giełdy papierów wartościowych

Wiesz już, jak funkcjonuje giełda. GPW powstała w XVII wieku w Wenecji. Obecnie jest jedną z najważniejszych instytucji finansowych na świecie. W transakcji biorą udział trzy strony: kupujący, sprzedający i makler. Kupujący sprzedaje swoje akcje maklerowi, a następnie makler odwraca się i sprzedaje te akcje w imieniu klienta. 

 Gdy tylko sprzeda swoje akcje, może je odkupić (tzn. “odkupić” swoje akcje) lub pozostawić je u tego, komu sprzedał swoje akcje (tzn. “sprzedać w imieniu”). Różnica w cenie między momentem zawarcia transakcji a jej rozliczeniem zależy od szybkości wykonania tych czynności; jeśli zawarcie transakcji trwa zbyt długo, nastąpi ogólny spadek ceny (“ściana bid”). 

 Giełdy papierów wartościowych muszą przestrzegać ścisłych przepisów, które regulują wszystkie aspekty operacji handlowych, takie jak zarządzanie ryzykiem, przekazywanie informacji i zapobieganie oszustwom lub manipulacjom. 

 Zasady te obejmują regulacje dotyczące zakresu obrotu, rozpiętości cen kupna i sprzedaży oraz minimalnych wielkości tick’ów, które mają na celu zapobieganie nieuczciwym praktykom handlowców próbujących czerpać zyski z niewielkich wahań cen nieumyślnie spowodowanych nieprzewidywalnymi zdarzeniami, takimi jak flash crashes czy podział akcji.

Czy każdy może inwestować na giełdzie?

Tak! Wystarczy mieć pieniądze na koncie bankowym lub na karcie kredytowej oraz komputer podłączony do Internetu. Istnieje wiele różnych sposobów inwestowania na giełdzie, ale prawdopodobnie najbardziej popularny jest rachunek maklerski (znany również jako internetowy rachunek maklerski). 

 Choć nie jest to rozwiązanie dla wszystkich, umożliwia ono łatwy dostęp do akcji bez konieczności płacenia wysokich prowizji. Ponadto każdy, kto inwestuje, może zdywersyfikować swoje inwestycje poprzez inwestowanie w wiele akcji. Dzięki temu rynek akcji jest bardzo dostępny dla przeciętnych ludzi i osób, które chcą inwestować. Inwestowanie w akcje wiąże się jednak z pewnym ryzykiem. Nawet jeśli są to akcje warte tylko 500 złotych, można potencjalnie stracić taką kwotę bez możliwości jej odzyskania. 

 Jeśli jednak jesteś kimś, kto nie chce poświęcać zbyt wiele czasu na swoje inwestycje i nie ma nic przeciwko podjęciu pewnego ryzyka, możesz z łatwością zacząć inwestować na giełdzie już dziś!

Jakie aktywa warto kupować na giełdzie?

Aby zrozumieć, jak działa giełda, najlepiej uświadomić sobie, że składa się ona ze spółek, które są przedmiotem obrotu na giełdzie. Kupując akcje danej spółki, stajemy się jej właścicielem. W ten sposób jej akcje można kupować i sprzedawać. Interesujące jest to, że akcje te są wyceniane w różny sposób, co oznacza, że jeśli jedna akcja wzrośnie lub spadnie, to jej cena również. 

 Najważniejszymi aktywami, które są przedmiotem obrotu na giełdzie, są akcje spółek publicznych (spółek, których akcje znajdują się w publicznym obrocie). Akcje te mają wartość, ponieważ ludzie wierzą, że w przyszłości ich wartość wzrośnie. Aby zrozumieć, dlaczego tak się dzieje, lepiej zastanowić się, jak wygląda rynek giełdowy, gdy nie ma żadnych wiadomości o zbliżającym się debiucie giełdowym ani o nowych wydarzeniach związanych z wynikami spółki.

Rynek giełdowy można uznać za podstawę wszystkich innych rynków finansowych. Giełda jest miejscem, gdzie kupuje się i sprzedaje aktywa. Aktywa te mogą być czymś więcej niż tylko rzeczami materialnymi, mogą być także niematerialne i nie tak łatwe do określenia ilościowego. Na przykład, jeśli ktoś chciałby zainwestować w firmę produkującą kawę, zrobiłby to, kupując akcje lub udziały tej firmy. To samo nie dzieje się w przypadku zwykłych akcji spółek, ponieważ ludzie nie inwestują w coś, co ma wymierną wartość, tak jak producenci kawy. 

Zamiast tego ludzie inwestują w nadziei, że z czasem cena akcji wzrośnie. W przypadku handlu akcjami jest to tzw. spekulacja. Istnieje jednak aktywo, które sprzedaje się znacznie lepiej niż akcje – obligacje! Obligacje zasadniczo gwarantują zwrot z inwestycji po spełnieniu określonych warunków (zwanych terminem wykupu). 

To także tak zwane papiery wartościowe niskiego ryzyka. Obligacje mogą być oprocentowane na przykład do planowanej inflacji. Na rynku funkcjonuje wiele różnych rodzajów tych papierów. Przed zakupem warto upewnić się, jakie papiery wartościowe dokładnie kupujemy! W praktyce coraz więcej osób skłania się ku obligacjom 5-7-letnim, nie jest to jednak regułą.